Northrop F-5

F-5 savaş uçağı 1950’li yılların sonlarına doğru Northrop şirketinin öz kaynaklarıyla finanse edilerek ortaya çıkmış bir savaş uçağıdır. F-5 savaş uçaklarının iki ana versiyonu vardır. Bunlardan ilki orijinal olan F-5A/B Freedom Fighter(Özgürlük Savaşçısı) ikincisi ise F-5E/F Tiger (Kaplan) versiyonudur.

Northrop şirketi bu savaş uçağını üretirken iki temel prensip üzerine yoğunlaşmıştı. Bu prensipler yüksek performans ve düşük bakım maliyetiydi.

F-5 Uçağının Tasarlanma ve Geliştirilme Süreci

Kökeni:

Uçağın tasarlanmasının başmühendisi P-51 Mustang ve F-86 Sabre savaş uçaklarının da tasarımcısı olan ve aynı zamanda Northrop Şirketinin başmühendis ve uçak tasarımcısı olan Edgar Schmued di. Edgar Schmued ilk olarak Northrop şirketine iyi mühendisler katarak çalışmalarına başladı. Sonrasında ise üretilecek uçağı dönemin gelişmiş manevra kabiliyeti ve yüksek güvenilirlik sunabilmek için büyük boyutlu ve ağır bir uçak olması trendinin aksine uzun yıllar düşük maliyetle kullanılabilecek bir şekilde tasarlamaya karar verdi. Bunlara ek olarak ise mühendislik imkanlarının gelişeceğinden ötürü uçağı modernizasyona yatkın bir yapıda tasarlamaya da önem vermiştir.

Uçağın motor kısmında ise B-52 bombardıman uçaklarından atılan ADM-20 Quail seyir füzesinin motoru olan J-85 motoru kullanılması kararlaştırıldı. General Electric üretimi olan bu motor kompakt olmasının yanında itiş/ağırlık oranın yüksek olmasıyla F-5 savaş uçağı için biçilmiş bir kaftandı. Uçağın geliştirilmesindeki diğer bir önemli isim olan Welko Gasich başmühendis Edgar Schmued’ i motorlardan maksimum performans almak için motorları gövdeye yerleştirmeye ikna etmiştir. F-5’in ilk tasarımı olan N-156, Birleşik Devletler Donanmanın eskort gemilerinde kullanılmak üzere tasarlanmıştı. Fakat Birleşik Devletler Donanması eskort gemileri emekli edince bu tasarım iptal edildi. Bu gelişmelerin ardından Norhrop, N-156T olarak adlandırılan iki kişilik ileri eğitim uçağıyla ve N-156F olarak adlandırılan tek kişilik eğitim uçağının geliştirilmesi başlamıştır.

N-156T ve N-156F Prototipleri

N-156T, Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri tarafından Temmuz 1956’da T-33’ün yerine seçildi. 12 Haziran 1959’da, daha sonra YT-38 Talon olarak adlandırılan ilk prototip uçak ilk uçuşunu gerçekleştirdi. Ocak 1972’de üretim sona erdiğinde, toplam 1.158 T-38 Talon üretildi.

Bu sırada avcı modeli olan N-156F Northrop şirketinin öz kaynaklarıyla geliştirilmeye devam ediyordu. 25 Şubat 1958’de az gelişmiş ülkelere Askeri Yardım Kapsamında dağıtılmak amaçlı düşük maliyetli savaş uçağı için Northrop şirketine üç prototip siparişi verildi. İlk N-156F, 30 Temmuz 1959’da Edwards Hava Kuvvetleri Üssü’nde uçtu ve ilk uçuşunda ses hızını aştı.

N-156F prototipi oldukça başarılı olmasına rağmen Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri envanterindeki F-100 Super Sabre’lerin başarılarından ötürü Northrop şirketinin programına resmi ilgi azaldı ve 1960’a kadar program durdu.

1962 yılında Kennedy hükümeti düşük maliyete sahip ihracata yönelik avcı uçağı için tekrar ihale açtı. 23 Nisan 1962 de FX yarışmasının galibi N-156F oldu ve daha sonra F-5A adıyla üretime başladı.

F-5 Serisinin Önemli Modelleri

F-5A, F-5B ve RF-5A Modelleri:

F-5A Freedom Fighter

F-5A ön kenar çıtaları ve arka kenar kanatları olan çok ince kanatlara sahipti. Tüm hareketli yatay kuyruk yüzeyleri, arka gövdeye monte edilen ve kokpitin hemen arkasına monte edilen yanal hava girişleriyle beslenen turbojetlerin altına yerleştirildi. Bakım ve idamenin kolaylıkla sağlanabilmesi için uçağın çoğu kısmına bakım kapakları yerleştirildi. 1972 yılına kadar ilk üç prototipte dahil 624 adet F-5A üretildi.

F-5B Freedom Fighter

F-5A’ nın iki koltuklu versiyonu olan F-5B (Model N-156B) ilk olarak 24 Şubat 1964 tarihinde uçuşunu yapmıştır. Ana rolü bir eğitmen olmasına ve F-5A’nın iki namlulu topunu taşımamasına rağmen, av/eğitim görevlerini birlikte yapabilecek tarzda tandem olarak yerleştirilmiş iki pilot mahalline sahipti. F-5B’nin gövdesi T-38 Talon’a çok benziyordu ama ana farklılıklar kanat ucu flaplarının ve kanat köklerinde ileri uzantıların olmasıydı. Aynı zamanda kanat uçlarında iki adet “tip-tank” taşıyabiliyordu. F-5B savaş görevlerine tamamen uygun olup F-5A’nın aynı harici silah yükünü taşıyabiliyordu. Yaklaşık 200 adet üretilmiştir.

RF-5A Freedom Fighter

RF-5A ise F-5A’nın hava keşif-foto modelidir. Ekim 1967’de sipariş edilmiş olmakla birlikte ilk uçuşunu Mayıs 1968’de yapmıştır. Burun kısmına monteli dört adet KS-92 kamerası vardır. RF-5A diğer modellerden kamera yuvaları için açısal olarak kesik burnu ile ayrılıyordu. Kameralara rağmen iki 20-mm top yerinde bırakılmıştır.

NOT: İlk seri olan bu F-5’ler lisans altında Kanada’da 240, İspanya’da ise 70 tane üretilmiştir.

F-5E, F-5F, RF-5E modelleri

F-5E TİGER II

1970’de Sovyet üretimi olan MiG-21 gibi uçaklara karşı , F-5A’nın yerini almak için Uluslararası Savaş Uçağı (IFA) ihalesi açıldı. İhaleyi Northrop şirketi kazandı . Başlangıçta F-5A-21 olarak bilinen uçak, daha sonra F-5E adını aldı . F-5E F-5A’ya göre daha güçlü (5.000 lbf daha fazla) General Electric J85-21 motorlara sahipti ve daha fazla yakıt alabilen uzatılmış ve büyütülmüş bir gövdeye sahipti. F-5E’nin kanatlarına genişletilmiş ön kenar uzantıları takıldı, kanat alanı artırıldı. Kanatlarda yapılan değişiklerle uçağın manevra kabiliyeti arttırıldı. Uçağın aviyonikleri, çok önemli şekilde arttırıldı. Uçağa Emerson Electric AN / APQ-153 üretimi radar takıldı. F-5E ilk uçuşunu 11 Ağustos 1972 yılında yaptı. Northrop şirketi 792 F-5E üretmiştir.

F-5F TİGER II

F-5E nin iki koltuklu eğitmen versiyonu olan F-5F uçağı F-5B den farklı olarak kısıtlı savaş yeteneklerine sahipti. F-5E deki çift M-39 makineli topun aksine F-5F de sadece bir adet M-39 makineli top kullanıldı. F-5F çift kontrollü sistemler ve ekran sistemleri ile donatıldı. Northrop şirketi 146 F-5F üretmiştir.

RF-5E Tiger Eye

31 Mart 1978’de F-5E Tiger II nin özel bir taktik keşif versiyonu üretimi ABD hükümeti tarafından onaylandı. RF-5E savaş uçağı burunda keşif ekipmanını taşırken savaş görevlerine de çıkabilir. Ekstra keşif, navigasyon ve iletişim ekipmanlarına rağmen RF-5E temelde F-5E ile aynı boyutlara ve uçuş karakteristiğine sahiptir. Northrop şirketi 12 adet RF-5E üretmiştir. RF-5E ilk uçuşunu Aralık 1982’de yapmıştır.

Not: İkinci seri olan bu F-5’ler lisans altında farklı ülkelerde de üretilmiştir. 91 adet İsviçre’de, 68 adet Kore’de ve 308 adet de Tayvan’da üretilmiştir.

Türkiye’nin F-5 Macerası

F-5’lerin Alımı

İlk F-5’ler

Türkiye F-84 ve F-86 savaş uçaklarının yerini alması için ABD’den Askeri Yardımlar Kapsamında F-5 savaş uçağı alımına karar verdi.

İlk uçaklar Türkiye’ye 25 Aralık 1965 tarihinde gelmeye başladı. 1966 yılının Ocak ayı ortasına kadar dokuz adet F-5A ve iki adet F-5B, bir Filoyu (142 Filo) eğitim durumuna getirerek teslim edildi.

Uçakların teslimatları genel olarak deniz yolu ile gerçekleşti, fakat bazıları hava yoluyla teslim edildi. İki Türk ve iki Amerikan pilotu tarafından pilotluk edilen dört Northrop F-5A 23 Kasım 1966 da McClellan Hava Üssünden başlayıp Kaz Körfezi (Kanada), Sondestorm (Grönland), Reykjavik (İzlanda), Alconbury (İngiltere), Ramstein (Almanya), Napoli (İtalya) ve Çiğli (Türkiye) rotasını takip ederek 12 Aralık 1966 da Türkiye’ye vardılar.

İlk gelen F-5 savaş uçakları dönemin konsepti olan metalik renkte teslim ediliyordu. Fakat Nato kararları kapsamında uçakların kamuflaja boyanması kararlaştırıldı.

1969 ve 1970 yıllarında F-5’in keşif versiyonu olan RF-5A lardan 20 tanesi Türkiye’ye geldi. Ayrıca 13 adet F-5A uçağı RF-5A’ya dönüştürüldü. Bu uçaklar 192 ve 162’ci filolarda görev yaptı.

Kıbrıs Barış Harekatının ardından Amerikan ambargosu ile karşılaşan Hava Kuvvetleri Komutanlığı F-5’leri aktif halde tutabilmek için bazı uçakları yedek parça olarak kullandı. Bu dönemde Libya 6 adet F-5A ve 2 F-5B’yi Türkiye’ye gönderdi.

Türkiye 75 adet F-5A, 13 adet F-5B ve 20 adet RF-5A uçağını 1965-72 yılları arasında envanterine dahil etti. Bu uçaklar Bandırma’daki 6.AJÜ’ye bağlı 161.  ve 163. Filo’lara, Merzifon’daki 5.AJÜ’ye bağlı 142. ve 143. Filo’lara ve Balıkesir’deki 9.AJÜ’ye bağlı 192.Filo’ya tahsis edildi. 1972’de 163. Filo’nun adı 162.Filo olarak değiştirildi. Diyarbakır’daki 8.AJÜ’ye bağlı 184.Filo’nun RF-84F’leri de 162.Filo’dan alınan RF-5A’larla değiştirildi. 1971’de birçok THKv filosu yeniden adlandırıldı. Bandırma AJÜ’deki 163.’ün adı 162. Filo oldu. Merzifon’daki 142. ve 143. Filo’lar da 151. ve 152. Filo oldular.

İkinci Paket F-5’ler

Türkiye, 70’lerin ortalarında TUSAŞ tesislerinde Northrop F-5E’yi lisans altında üretmeyi planladı fakat plan iptal edildi.

Ambargonun kaldırılmasından sonra çok sayıda görev dışı F-5 Türkiye’ye transfer edildi. 1983-1987 yılları arasında Norveç 26 adet F-5A ve 6 adet F-5B’yi Türkiye’ye gönderdi. Bu uçaklar 162.Filo’da konuşlandırıldı.

Bu arada ABD Hava Kuvvetleri stoklarından 4 adet F-5B, Tayvan’dan da 1989 yılında 6 adet F-5A ve 3 adet F-5B alındı.

NF-5A ve NF-5B’ler

NF-5A/B tipi uçaklar, Hollanda Kraliyet Hava Kuvvetleri için Northrop Grumman lisansıyla, Fokker fabrikasında üretildi. ABD yapımı F-5A/B uçaklarına göre daha yüksek performanslı uçaklardı. Hollanda yapımı NF-5A/B uçakları daha gelişmiş seyrüsefer sistemine sahip. Bu uçaklar manevra flabına sahip ve NF-5A/B tipi uçakların motor güçleri F-5A/B lere göre daha fazla.

1989 ve 1991 arasında 44 adet NF-5A ve 16 adet NF-5B Hollanda’dan temin edildi. Uçaklar herhangi bir değişiklik yapılmadan Türk Hava Kuvvetlerine teslim edildi. Fakat uçakların 26’sı Gilze Rijen ve Woendsrecht’te önemli bir süre depoda bulundukları için kapsamlı kontrole ihtiyaç duyuyordu. Kontrollerin ardından envantere 30 adet NF-5A ve 14 adet NF-5B girdi. Bunlar 132. Hançer Filoyu donattı. Bu uçaklar o zamanlar 132. Hançer Filoda hem operasyonel olarak hem de Türk Yıldızları kapsamında akrobasi uçağı olarak kullanıldı. Geriye kalan 16 uçak yedek parça olarak kullanılmıştır.

F-5’lerin Kullanıldığı Önemli Operasyonlar

Kıbrıs Harekatı

151. Filodan F-5 ler Cumaovası (Şimdiki Adnan Menderes Havalimanı) hava üssüne konuşlandırıldılar. Bunu 152. Filodan F-5 lerin Yenişehir Hava Üssüne konuşlandırılması izledi. F-5’ler Türkiyenin batısını korumakla görevlendirildiler. O zamanki F-5’lerin radarı olmadığından sadece gündüz önleme görevlerinde bulundular. Kıbrıs Savaşının ilk zamanlarında 151. Filoya bağlı F-5ler 2 adet Yunan F-102 sine önlemede bulundular.

Açık kaynaklara göre F-5’lerin aktif olarak savaştaki tek katılımı 192. veya 151. filonun bir RF-5A’sı Yunan gemilerinden oluşan bir konvoyu 20 Temmuz 1974 te tespit etmiştir.

90’lı yıllar ve Kardak Krizi

1994 yılında 151 Filonun F-5’leri Cumaovası Hava limanına konuşlandırıldı.

Yunanistan ile uzun süreli gerilim sebep olan Kardak krizi nedeniyle Ocak 1996’da neredeyse taraflar arasında savaşa sebep oldu. F-5’lerde bu krizde göz dağı olarak hava savunması kullanılmıştır.

F-5’lerin Modernizasyonu:

Dijital aletlerle donanımlı F-16’ların envantere girmesi ileri eğitim uçaklarının kullanılmamasına neden oldu.

Türk Savunma Sanayi Müsteşarlığı Mayıs 1993’te, 40 F-16C ve 20 F-16D’yi ileri eğitim uçağına dönüştürmek için ihale açtı. Fakat program, fonlama problemleri nedeniyle hızlı bir şekilde sıkıntıya girdi ve iptal edildi.
Kanada hükümeti / Bristol Aerospace tarafından, halihazırda değiştirilmiş Canadair CF-5’lerin teklifi, Türk havacılık şirketlerine katkı sağlamadığı için kabul edilmedi.

Kasım 1996’da, Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterindeki 100 F-5 uçağı arasından seçilen 20 adedi F-5A, 8 F-5B, 14 NF-A ve 6 adedi NF-5B olmak üzere toplam 48 adet F-5 uçağının modernizasyonuna yönelik teklif talebi tekrar yayınlandı. Aviyoniklerin yükseltilmesi teklif sahipleri tarafından yapılacak, Türkiye’de Hava Kuvvetlerinin Eskişehir’deki 1. Hava İkmal ve Bakım Merkezinde prototip geliştirme yapılacak; yapısal ve havacılık modifikasyonlarının koordinasyonu Türk Havacılık ve Uzay Sanayi tarafından yapılacaktı.

İhaleyi Israel Aerospace Industries / Lahav liderliğindeki, Elbit Systems ve Singapore Technologies Aerospace’in içinde bulunduğu konsorsiyum kazandı. Proje, Fly-by-wire sistemlerinin kurulumu, bir HUD, Çok Fonksiyonlu Ekranlar, RWR, HOTAS, CNI telsiz, Ömür uzatması ve GPS içeriyordu.

Proje iki aşamaya ayrıldı: Birinci aşama uçakların gövde yapısal ömrünün uzatılmasıydı. İkinci aşama ise uçakların aviyoniklerinin yükseltilmesiydi. Türk tarafı ile konsorsiyum arasında 24 Eylül 1998 tarihinde 70 milyon dolar değerinde bir sözleşme imzalandı.

1. Aşama

Proje kapsamında İsrail’e uçak gönderilmedi. IAI firmasından belli konularda teknik destek alınarak, tüm modernizasyon çalışmaları Eskişehir’deki 1’nci Hava İkmal Bakım Merkezi Komutanlığı tarafından gerçekleştirildi. Modernizasyon kapsamında uçakların yıpranan gövde ve kanat aksamları yenilendi. Yeni tip Martin  Baker Mk 10L  koltuk takıldı.

2. Aşama

Bunun yanı sıra mevcut seyrüsefer sistemleri ve uçuş teçhizatı gelişmiş  elektronik sistemlerle değiştirildi. MIL-STD-553 veri yolu ve görev bilgisayarı entegre edildi. HUD, MFD, HOTAS, RWR, GPS+INS ve ASELSAN’ın üretimi olan CNI telsiz muhabere sistemi monte edildi. Bunun yanında 134’üncü Akrotim Filo Komutanlığı  bünyesinde NF-5 2000 uçakları Türk Yıldızları filosu altında görev yapıyor.

Modernize edilmiş ilk F-5-2000’in ilk uçuşunu 17 Nisan 2001’de yaptı. Modernizasyon Kasım 2006’da tamamlandı. Modernizasyon sonrası uçaklar F/NF-5A/B 2000 olarak adlandırıldı ve Türk Hava Kuvvetleri’nde F-16 geçiş eğitimi kapsamında Konya 3’ncü Ana Jet Üs Komutanlığı’nda konuşlu 133. filoda hazırlık eğitimi amacıyla kullanıldılar.

2003 yılında, ileri hava kontrolörleri ve insansız hava araçlarıyla daha iyi temas için geliştirilmiş bir iletişim paketini içeren ilave bir modernizasyon gerçekleştirildi.

Hava Kuvvetleri Komutanlığı F-5A/B ve NF-5A/B kullanımları:

161. Filo……………….1965 – 1983

163. Filo……………….1967 – 1972 (162. Filo olarak adı değiştirildi)

142. Filo…….………….1967 – 1972  (151. Filo olarak adı değiştirildi)

143. Filo…….…………1968 – 1972 (152. Filo olarak adı değiştirildi.)

192. Filo…….…………1970 – 1976 (F-5A & RF-5A)

162. Filo…….…………1972 – 1984 (F5A &RF-5A)

OCU (Şafak Kıt’aatı)… 1981 – 1987 (153. Filo olarak değiştirildi.)

152. Filo…….…………1972 – 1997

153. Filo…….…………1987 – 1988 (133. Filo olarak adı değiştirildi.)

133. Filo…….…………1988’dan 2013’e (NF-5A/B)

132. Filo…….…………1992’den 2008 (NF-5A/B)

134. Filo………….……1996’den günümüze (NF-5A/B)

Hava Kuvvetleri Komutanlığı RF-5A kullanımları:

162. Filo……….………1972 – 1983 (F5A &RF-5A)

192. Filo………….……1970 – 1976 (F-5A & RF-5A)184. Filo…….…………1974 – 1994

F-5’lerin Görev Aldığı Akrotimler

5.ci Akrotim Kartal(Çoşkun) Akrotim

1966 yılında kurulan ve 1966’dan 1971’e kadar KARTAL çağrı adıyla anılan bu akrotim, 21 Mayıs 1971’de timde görevli Hv. Plt. Ütğm. Coşkun TURAN’IN görev uçuşunda şehit olmasından sonra COŞKUN çağrı adını almıştır.Bandırma 6’ncı Ana Jet Üs Komutanlığında kurulan akrotimin uçak tipi F-5 A Freedom Fighter’dır.

Başlangıçta üç uçakla yurt içinde gösteriler yapmışlardır. 1969 yılında İtalyada 4 uçakla Aviano Hava Üssünde gösteriye katıldılar. Ekip son gösterilerini tekrar İtalyada Aviano üssünde yapmışlardır fakat bu gösteride uçak sayısı beştir.

6. Akrotim

Merzifon 5. Ana Jet Üs Komutanlığında 1971 yılında kurulan bu akrotimin amacı Malazgirt Zaferinin 900. yıl dönümünü kutlamaktır. Sadece bu tören için kurulan 6. Akrotim F-5A Freedom Fighter uçaklarını kullanmıştır. 

7. Akrotim Türk Yıldızları

1972 yılından 1992 yılına kadar, Hava Kuvvetleri Komutanlığında devamlı olarak faaliyet gösterecek nitelikte akrotim teşkil edilmemiştir. Akrobasi hareketleri eğitim uçuşları içinde icra edilmiştir. 1972 yılından 1992 yılına kadar geçen yirmi yıl süresince sadece akrotim niteliği taşıyan hava gösterileri yapılmamış, bunun yerine çeşitli törenlerde kısıtlı sayıda akrobasi hareketlerini içeren hava gösterileri düzenlenmiştir.

 20 yıllık bir aradan sonra tekrar bir akrotim ekibi oluşturma kararı alan Türk Hava Kuvvetleri, 20’nci Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Halis BURHAN’ın direktifleri doğrultusunda akrotim kurulması çalışmalarına başlamıştır. 3’üncü Ana Jet Üs 132’nci Silah Taktikler ve Standardize Filo Komutanlığı bünyesinde bir akrotim kurulması için 11 Eylül 1992 tarihinde onay alınmış, dörtlü NF-5 kolundan oluşacak şekilde bir akrotimin kurulması emri 7 Kasım 1992 tarihinde yayımlanmış ve 25 Aralık 1992 tarihinde dört NF-5 Uçağı ile eğitimlere başlanılmıştır.

Türk Yıldızları adı verilen akrotim, ilk gösterisini dört NF-5A/B Freedom Fighter Uçağı ile 18 Haziran 1993 tarihinde 4’üncü Ana Jet Üs Komutanlığı Akıncı/Ankara’da icra etmiştir. Bu gösterinin ardından ‘Filo’ statüsü kazanan Türk Yıldızları, ‘Dünyanın En Genç Süpersonik Akrotimi’ olarak adından söz ettirmeyi başarmıştır. Ağustos 1993’te 1’inci Hava İkmal Bakım Merkez Komutanlığında NF-5A/B Uçakları üzerinde tadilat ve boyama faaliyetleri başlatılmıştır. Yine bu süreçte beşli ve altılı kol uçuşu eğitimlerine başlanmıştır. Türk Yıldızları’na tahsis edilen 9 NF-5A ve 1 NF-5B Uçağı üzerindeki tadilat ve değişiklikler Temmuz 1994’te tamamlanmıştır.

Türk Yıldızları Akrotimi’nin Türk halkına tanıtımı, aynı zamanda ilk 6’lı gösterinin de gerçekleştirildiği 5 Ekim 1994 tarihinde 8’inci Ana Jet Üs Komutanlığı/Diyarbakır ve 29 Ekim 1994 Cumhuriyet Bayramı törenlerinde gerçekleşmiştir. Türk Yıldızları Akrotimi’nin ilk 7’li [yedi uçaklı] gösterisi ise Distant Thunder-95 Tatbikatının 20 Nisan 1995 tarihinde yerli ve yabancı konukların katılımı ile yapılan Seçkin Gözlemci Günü’nde 1’inci Ana Jet Üs Komutanlığı/Eskişehir’de gerçekleştirilmiştir. Türk Yıldızları’nın 100’üncü gösterisi 29 Ekim 2000 tarihinde Cumhuriyet Bayramı kutlamaları kapsamında Atatürk Kültür Merkezi’nde [AKM, Ankara] sergilenmiştir. 2003 yılında gösteri etkinliğini artırmak amacıyla başlatılan sekiz uçaklı ilk gösteri 30 Mart 2004 tarihinde 3’üncü Ana Jet Üs Komutanlığı/Konya’da yapılmıştır.

Halen envanterinde modernize edilmiş 10 adet NF-5A 2000 ve 6 adet NF-5 2000 Freedom Fighter Uçağı bulunan ve çağrı adı ‘Türk Yıldızları’ olan 134’ncü Akrotim Filo Komutanlığı, 2018 yılı itibarıyle; yurt içinde 96 farklı il ve ilçede 370, yurt dışında ise 24 farklı ülkede 143 olmak üzere toplam 513 gösteri icra etmiştir. Türk Yıldızları, 200’üncü gösterisini 3 Temmuz 2004 tarihinde Rize’de, 300’üncü gösterisini 5 Ağustos 2008 tarihinde Florennes/Belçika uluslararası hava gösterilerinde, 400’üncü gösterini ise 15 Kasım 2012 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti [KKTC]’nde [Girne], 500’ncü gösterisini Büyük Taarruzun 96’ncı yılı kutlamalarında Afyonkarahisar’da gerçekleştirmiştir. Halen 6/8 uçakla gösterilerine devam etmekte olan “Türk Milletinin Cesur Kanatları” görevlerini bünyesindeki 7 pilot, 6 filo yer ekibi ve 38 bakım personeli ile sürdürmektedir.

F-5 ‘lerin Emekliliği

Yaklaşık 50 yıldır Hava Kuvvetleri’ne hizmet eden, Kardak krizi dahil bir çok önemli görevde başarılı uçuşlar gerçekleştiren ve uzun yıllardır F-16’ya geçiş eğitimde kullanılarak Türk Hava Kuvvetleri’nin savaş gücüne büyük katkıda bulunan emektar F-5’ler 10 Haziran 2013’da emekli oldu.

F-5’lerin vedasında Türk Yıldızları onlara eşlik etti. F-5 2000’ler Bundan sonra Hava Kuvvetleri’nde NF-5 2000 uçakları sadece Türk Yıldızları filosu altında görev yapacak.

Hava Kuvvetlerimize kesintisiz vuruş gücü sağlayan KC-135R Stratotanker uçakları hakkındaki yazıma buradan ulaşabilirsiniz.

Special thanks to The Northrop F-5 Enthusiast Page